SAHAR

Kêmbûna bêmînak a baranê û zêdebûna têna hewayê li Tirkiyê û dewama hişkesaliyê piraniya deverên vî welatê 85 milyon kesî rastî xetera kêmbûna avê kirîye.

Di salên borî de, baranên demsalî li Tirkiyê ava pêwîst ji bo bendavan, cotkariya di dêman û çavkaniyên binê erdê  abîn dikir lê kêmbûna baranê û zêdebûna tên û germahiya hewayê di salên derbasbûyî de fikarên  kêmbûna avê li vî welatî zêde kirine.

Li gorî  amara Rêxistina Şopandina Rewşa Hewayê ya Tirkiyê, niha  navçeyên Anatoliya Navîn û Anatoliya Rojava, parêzgeha Enqerê ber bi rojhilata, Stenbol û Konyayê, û ... rastî  kêmbûna şeh,nêmatî û kêmbûna baranê ya sedî 39 heta 70 u pirsgirêkên hişkesaliyê û jîngehê hatine. Ev navçe digel  deverên başûrî  yên Deryaya Reş û başûr-rojhilatê vî welatî  ji wan herêman in ku herî zêde  ketine ber bandora guherîna av u hewayê ya cîhanî ji kêmbûna avê û diyardeyên hişkesaliyê îza bûne. Stenbol, ku di çar salên borî de zivistanên bê befir derbas kiriye û çend meh berê tenê carekî teyrok dîtiye û rewş ewqas aloz û qeyranî ye ku zengila kêmbûna avê li vî metropola 16.5 milyonî lêxistiye. Data û amraên Dayireya  Avê ya Stenbolê nîşan didin ku zimhêrên avê yên bendavên li derdora  Stenbolê sedî 55  daketine. Rewşa kêmbûna zimhêrên avê di bendavan de ne tenê li derdora Stenbolê, belku  di bendavên ku avê didin  Enqere û Îzmîrê de jî tên dîtin ku ger berdewam bike, dibe ku di pêşerojek ne ewqas dûr de rastî kêmbûna avê werin. 

Ji bilî hişkesaliyê, zêdebûna tên û  germahiya hewayê ku di deh salên borî di navbera 2-3 derceyê de bû, bûye sedem av zêdetir bibe hilim çavkaniyên avê di gol, golmek û çeman de kêm bibe.

Tirkiyê di van salên derbasbûyî de bi  avakirina bi sedan bendavan li deverên cûrbicur herikîna avê li navçeyê asê kiriye û  welatên mîna Sûriye û Iraq jî rastî kêmbûna avê kiriye.