Berhemdariya Elî Merdan a 52 salan; 900 berhem
Elî Merdan di nava 52 salan de 900 berhem çêkirine. Wî qîmet dida helbestvanên kurd û ji bo helbestên wan muzîk çêdikir.
Li gorî nûçeya malpera Diyarname'yê, “Heger mirov dilnizm û biêş be, divê xwe nêzî miqaman neke. Ji ber ku miqam dilekî hişk dixwaze. Heger ne wisa be, mirov dihele. Çiqas bi hêz û ronakbîr be jî, wî davêje êgir.”
Ev gotin yên Hunermend Elî Merdan in. Elî Merdan roja 24'ê Tîrmeha 1981’ê ji dinya gewrik bar kir û çû. Keça wî Qedriye Elî Merdan, hunermend Hesen Germiyanî û rojnameger Ferman Mihemed behsa wî kirin.
52 Sal, 900 berhem
Elî Merdan di sala 1904’an de li navçeya Bertakiye ya Kerkûkê ji dayik bûye. Sala 1939’an wî dest bi muzîka profesyonel kir. Heta sala 1981’ê yanî di 52 salan de 900 stran tomar kirine.
Peyvên van berheman bi giştî yên helbestvanên kurd in. Lê belê Elî Merdan ji bo piraniya wan muzîk çêdikir.
Elî Merdan gelek qeyd û kaset derxistin. Çend berhemên wî yên naskirî ev in: Fatîma, Kiras Kuderê Awrîşim, Xom û Oda Kam, Kolan bi Kolan, Cana Besiyetî, Ew Parçam û Agirî Can, Şev û Roj Li Xeyal Li Ber Çavî, Mama Canî Mama û Şadeşil Bo Çî Wat Kird.
‘Bi qedrê helbestvanên kurd dizanî’
Elî Merdan karîbû bi zimanên erebî, farisî û tirkmenî di asta zimanê dayîkê ya kurdî de biaxive. Wî bi hosteyî li gelek înstrumanên muzîkê dixist. Di nav wan de ûd jî hebû. Keça wî derbarê bavê xwe de dibêje, “Bavê min gelekî bi qedrê helbestvanên kurd dizanî. Her tim helbestên wan dixwendin û dixwest ji bo van helbestan muzîkê çêke. Bi vî awayî 900 stran derketine. Bavê min jêhatî bû, lê ji wê zêdetir mirovekî pir dilnizm bû. Kesên ku di warê wî de zana bûn, gelek rêz jê re digirt. Diçû cem wan, bi saetan, carinan jî bi rojan li wan guhdarî dikir.”
Hunermend Hesen Germiyanî dibêje: “Wekî ku wî muzîka kurdî sparte girtibû, hînî meqaman bû, xwedî derdiket û bi berhemên nû dewlemend dikir. 52 salan bi rihekî paqij kar û xebat kir û mîraseke girîng ji nifşên siberojê re hişt.”
‘Ji feqî û meleyan hînî meqaman bû’
Rojnameger Ferman Mihemed behsa Elî Merdan dike û dibêje: “Dema zarok bû her roj diçû Loka Talabanî. Li feqî û meleyan guhdarî dikir. Destpêkê ji wan hînî miqam dibe. Wî rêz li zanînê digirt.”
Elî Merdan roja 24'ê Tîrmeha 1981’ê wefat kir û li baxçeyê lokê ku li wir dest bi rêwîtiya muzîkê kiribû, hat veşartin.
