Hezîran 15, 2018 19:20 Asia/Tehran
  • Işkesta dudiyan a Erebistanê, Iraq bereberê pêkhatina hevalbendiya nû

Muqteda Sedr, rêberê etvgera Sedrê û Hadî Amêrî, rêberê hevalbendiya hilbiajrtinê ya El- Fathê destnîşan kirin ku ji bo pêkanîna hevalbendiyeke mezintir li parlemanê li hev kirine.

 Hilbiajrtina parlemanî ya Iraqê li 12 Gulana 2018`an  hat lidarxistin. Mehekê piştî lidarxistina hilbiajrtinên parlemanî li Iraqê û li halekê ku komployek ji bo derketina çer û pevçûna navxwetî an herîkêm astengiyeke siaysî di rojevê de bû, hevalebndiya  Sairûnê bi seroaktiya  Muqteda Sedir û El-Fathê bi serokatiya  Hadî Amnêrî ji bo pêkanîna  fraksiyona  piraniyê li parlemanê bûn yek da ku kelecana siyasî li vî welatî kêm bibe.

  Dikarin bibêjin li Iraqê, hevrikiya siyasî ya hilbijartinê du qonaxên  berî û  û piştî lidarxistina hilbiajrtinên  parlemanî heye. Beriya hilbiajrtinê, partî, kom û lîste jibo bidestxistina serketina li hilbijartinê û bidestxistina kursiyên zêdetir bi hev re hevrikiyê dikin ku li vê qonaxê piyaniya  radeyî bes e. Li hilbijrtinên parlemanî ya 2018`an  hevalbendiya  Sairûnê kariye ku p raniya radeyî bi dest bixe. Lê dîsa jî bidestxistina  piraniya radeyî jibo pêkanîna dewletê li iraqê têrê nake ji ber ku pêwîstiya  pêkanîna  dewletê bi destxistina  piraniya tam a 50+1 `e loma  gelek lêhûrkar ser vê bawerê ne ku  hevrikiyên hilbijartinê li Iraqê heta ji  hevrikiyên  beriya  hilbijartinê jî giringtir e.

 Alûgurên  piştî hilbijartinên  vê dawiyê yên parlemanî eşkere  giringiya hevrikî û pêkanîna  heavlebndiyê ya piştî hilbiajrtinê li Iraqê nîşan dide.Hevalbendiya  Sairûnê bi serokatiya Muqteda Sedr bi bidestxistina  54 kuriyan karî ku  piraniya  radeyî li hilbiajrtinên Gulana 2018`an  bi dest bixe. lê ji bo damezrandina dewletê hevceyî bi 165 dengên parlemanî heye.

 Hin welatên  biyanî serketina Sairûnê destpêkek ji bo  ji hev qediyana şîeyên  iraqî dizanîn ji ber ku  ser vê bawerê bûn ku  Sairûn ku heya astekê ji aliyê Erebistana Siûdî ve hat piştgirîkirin ji komên din ên şîe dûr ketiye loma hin hewldan ji bo pêkanîna  hevalbendiya  navbera Sairûnê û liv û tevegrên  neşîe cih hat û heta  hitmala  derbasbûna Iraqê nav  pevçûnên  navxweyî jî ket rojevê.

 Raghandina yekitiyê navbera hevalbendiya Sairûn û Fathê ku li hin analîzan   wek du komên  sereke yên dijberê hev li nav komên şîe dihatin hesabê,  nîşana  işkesta komployan li  li bara  Iraqê ye. Cefer El-Mûsewî, berdevkê tevgera Sedrê li vê barê got: Ev yekitiya teoriya şerê navxweyî ku  îbtal kir  ku işkestxwariyên  hilbijartinê li dû wê bûn.

  Bi yekgirtina Sairûn û Fathê û hizûra tevgera Hikmeyê li vê hevalbendiyê, rê ji bo pêkanîna  piraniya aprlemanî li iarqê xweş dibe ji ber ku Sairûn, 54, Fath 47 û tevgera Hikmeyê 20 kursiyên  parlemanî û sercem 121 kuyrsiyên parlemanê hene ku  hîn ji bo pêkanîna  piraniya parlemanê têrê nake loma  hin hewldan ji bo  tevlîbûna  du hevalbendiyên din ên şîean yanê  hevalbendiya dewleta Qanûnê bi serokatiya Nûrî Malikî û El-Nesrê bi serokatiya Heyder Ebadî li yekitiya  sêalî ya Sairûn , Fath û Himeyê di rojevê de ye. Li vê çarçoveyê Muhemed El-Ekîlî ji rêberên  hevalbendiya  dewleta Qanûnê raghandiye ku hitmala  pêkhatina  hevalbendiya hevpeymaniya neteweyî bi pêkhatieyek nû heye.